Het ‘Sinterklaaslopen’ is een volksfeest in Zoutkamp dat op de zaterdag het dichtstbij 5 december wordt gevierd.
Zodra de nacht valt gaan veel Zoutkampers (zowel mannen als vrouwen) onherkenbaar verkleed en gemaskerd de straat op. Zwijgend trekken deze onheilspellende ‘Sinterklazen’ door het dorp.
De Sinterklazen gaan ongevraagd huizen binnen en nemen plaats bij de mensen in huis, zwijgend en stil. Het is vervolgens aan de gastheer of vrouw om te raden wie er nou precies in huis is gekomen. De Sinterklazen zullen slechts met minimale gebaren antwoord geven, tot hun identiteit is geraden. Zodra een Sinterklaas is geraden gaat het masker (of Schebelskop in het Gronings) af. Na een borrel wordt de tocht vaak snel hervat.
Inwoners die niet zitten te wachten op ongenode gasten doen er goed aan de deuren op slot te doen en de lichten uit.
De nacht van Sinterklaaslopen is in Zoutkamp een spannende nacht!
De traditie in Zoutkamp
Het Sinterklaaslopen is in de jaren 60 van de vorige eeuw over komen waaien van Texel. Via de connecties in de visserij. Op Texel heet het “Ouwe Sunderklaas”. Ook andere visserplaatsen en eilanden kennen vergelijkbare tradities.
Voor de jaren 60 ging de jeugd van Zoutkamp vroeg in de ochtend, met veel kabaal (toeters, potten en pannen) de straat op en huizen in.
Oorsprong
De exacte oorsprong van de traditie zoals op deze verschillende plekken in Nederland wordt gevierd is onduidelijk. Het lijkt erg op folklore vanuit de Alpen-regio’s, namelijk Krampus.
Andere bronnen suggereren dat het een overblijfsel is van de het Protestantse verbod voor het uitbeelden van katholieke heiligen. Hierdoor transformeerde Sinterklaas tot een boeman, die gebruikt werd om kinderen angst in te boezemen. Hij werd uitgedost als een afschrikwekkende zwarte man met kettingen aan zijn voeten of met narrenbelletjes. Deze sinterklaasgestalte gaf snoepgoed aan brave kinderen en intimideerde ongehoorzame kinderen om hen tot gehoorzaamheid te bewegen. Als zodanig vormt hij in feite de voorloper van Zwarte Piet.
Lees hierover meer op de Wikipedia pagina over Sinterklaas.
Horeca
Ook de Horeca pikt graag haar graantje mee van dit bijzondere dorpsfeest. In de jaren 60 is Henk Wijbenga in ‘De Zeearend’ begonnen met een jury waar de Sinterklazen beoordeeld werden. De jury zat vanaf vroeg in de avond klaar om voor de meeste lopers de eerste stop te kunnen zijn. De beoordeling ging op originaliteit en actualiteit. Lopers hoefden hun identiteit niet te geven. Na middernacht was vervolgens de prijsuitreiking gevolgd door een feest tot in de late uurtjes.